[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przeto panowie ruscy, szczególnie ci, którzy popierali wygnanegoWłodzimierza knują zamach na jego życie.Nie mogąc tego dokonać jawnie zobawy o własne bezpieczeństwo, ponieważ Mścisława, którego otaczała wiernastraż przyboczna, zabójcy nie mogli dosięgnąć bez narażenia się naniebezpieczeństwo, podawszy mu ukradkiem truciznę, uśmiercają niewinnego.Po wypędzeniu rycerzy polskich, którzy byli w służbie Mścisława i zajęciuzamku halickiego, posyłają na Węgry po Włodzimierza, by przybył jaknajszybciej i wobec usunięcia przeciwnika objął na nowo swoje księstwo2.Ucieszony tą wieścią Włodzimierz przedstawia sprawę królowi Węgier Beli iprosi go, aby on, który w niepewnej i trudnej sytuacji przyjął wygnanego, dał muschronienie i utrzymanie teraz, kiedy jego pozycja stała się silniejsza i los okazałsię łaskawszy, zechciał go wesprzeć pomocą przez [przydzielenie mu] rycerzy,koni i nakładów pieniężnych, potrzebnych do odzyskania księstwa.Wie bowiem,że grożą mu zdrada i wrogość ze strony księcia polskiego Kazimierza, którydowiedziawszy się o śmierci Mścisława, posłał na jego miejsce do Haliczaksięcia włodzimierskiego Romana3.Król zaś węgierski Bela przekonany, że dlaniego i królestwa węgierskiego nadszedł dogodny moment, by zająć księstwohalickie, więzi wygnanego Włodzimierza, a syna swego Andrzeja wysyła na Ruśz wojskami konnymi i pieszymi z poleceniem, by jak najszybciej zajął zamekhalicki.Rusini, którzy dzierżyli zamek halicki, nie wiedząc o wszystkichpoczynaniach króla węgierskiego Beli, ani o uwięzieniu swego księciaWłodzimierza, z ogromną radością przyjmują syna króla węgierskiego Andrzeja,jako swego protektora i wpuszczają go na zamek halicki.Kłamałliczu był wtedy Jarosław Ośmiomysł, jedyny syn Władymirki, zob.s.73, który tu rządził od1174 r.do jesieni 1187 r.Zob.Istoria SSSR, t.I, 1966, s.609, 610, gdzie są dzieje tych lat iksiążąt poprawnie przedstawione.Jarosław Ośmiomysł z pomocą Polaków objął tron halicki,jego zbuntowany syn Włodzimierz (zob.s.164) uszedł do Suzdalu, potem do Putywla (a nie doWęgier).Z polskich historyków zajął się analizą tego epizodu K.Górski, Stosunki KazimierzaSprawiedliwego z Rusią, odb.z Przewodnika Nauk.i Lit., 1875, s.25 nn.2Wg Istorii SSSR, t.I, s.609 n., Jarosław Ośmiomysł umierając przekazał następstwoOlegowi, synowi z nałożnicy, lecz zbuntowani bojarzy wezwali prawego syna Włodzimierza,którego znów z kolei wygnali i wtedy uszedł on na Węgry, ale tam został uwięziony.3Długosz przedstawia dalej wypadki wg Kadłubka i Kron.wielk., początek rozdz.40.y
ródła ruskie nie wspominają o ingerencji Kazimierza Sprawiedliwego, tylko o samorzutnymwezwaniu Romana na tron przez bojarów w Haliczu.bowiem, że wyprzedza Włodzimierza.Ten łatwo pokonawszy swymi wielkimiwojskami małą garstkę Rusinów, zajmuje zamek halicki i usuwa Rusinów,niektórych zaś, rzekomo skłonnych do buntów, więzi i poddaje swojej władzyzarówno zamek, jak księstwo halickie, a osiadłszy tam osobiście, sprawuje wobechaliczan władzę książęcą.Wszystkie jednak urzędy rozdziela pomiędzy Węgrów,Rusinów bowiem uważał za niepewnych i wszystkim zarządza przy pomocyWęgrów.Strzeże się także bardzo przezornie przed trucizną, od której  jakwiedział  zginął niedawno Mścisław.Rusini po cichu i ukradkiem skarżą się,że wszędzie cierpią ucisk, wszędzie pogardę i poniżenie.Wspominają z płaczem,że po uwięzieniu ich księcia Włodzimierza także ich samych wzięto w jarzmo, iże za swą zbrodnię popełnioną względem Mścisława płacą [skutkami] drugiejzbrodni4.Następcą biskupa krakowskiego Gedeona zostaje Fulko.Dwudziestego września umiera po dwudziestu latach rządów biskup krakowskiGedeon, mąż wielkiej pobożności i niezwykle gorliwy zarówno w sprawachswego kościoła, jak i państwa.Grzebią go w katedrze krakowskiej5.Ofiarował onna wieczne czasy wiele dziesięcin snopowych ze swych [dóbr] stołowychbiskupich w Krakowie dwu klasztorom: mianowicie jędrzejowskiemu imiechowskiemu, z niezwykłej pobożności, a także może i z tego względu, żeobydwa klasztory założyli rycerze i szlachta z rodu Gryfów, z których sam swójród wywodził.Nastąpił zaś po Gedeonie Fulko, zwany zwykle w polskim[języku] potocznym Pełką, wybrany kanonicznie, Polak ze szlacheckiego rodu,który w herbie nosi strzałę podwójnie przekrzyżowaną i zawołanie Lisów.Jegozatwierdzenie jednak z powodu śmierci papieża Lucjusza, który zmarł wnastępnym roku, i z niektórych [innych] przyczyn odwlekło się o przeszło rok6.4Osadzenie Andrzeja w Haliczu inaczej się odbyło, zob.Istoria SSSR, s.610  tymczasemWłodzimierz uciekł z więzienia węgierskiego.Andrzej, syn Beli III, ur.w 1176 r., król Węgierod 1205 r., zm.21 IX 1235 r.5Datę śmierci i lata rządów biskupa Gedki daje Długosz i w Rocznikach i w %7ływotachbiskupów (Opera, t.I, s.394) za Katalogami biskupów krak., III-V, zob.MPH, t.III, s.350-353, tamże jest i mowa o fundacjach, które Długosz przedstawił uprzednio o wiele obszerniej.Zob.o nim art.w PSB t.VII.6W rocznikach i Katalogach biskupów krak.imię biskupa ma różne brzmienie: Fulco,Falck, Fulco alias Falek, Sulco, wreszcie Pełka.Datę objęcia rządów dają powyższe z
ródła na1185-1187 r.O rodzie i herbie bliżej nie wiadomo.We wszystkich z
ródłach, gdzie mowa okonsekracji, jest wymieniony papież Urban III, niektóre z
ródła wymieniają jako miejsceuroczystości  Weronę.Data konsekracji niewątpliwie najpewniejsza jestZałożenie klasztoru w Koprzywnicy.W tym samym roku książę polski Kazimierz założył i uposażył klasztor wKoprzywnicy, w diecezji krakowskiej i przeznaczył go braciom cystersom7.Dlajego lepszego uposażenia szlachta i rycerze herbu Bogoria i Habdank i z innychdomów i rodów z pobożności nadali mu niektóre wsie, zręby i folwarki8.Takżepierwszy założyciel książę Kazimierz nadał temu klasztorowi miastoKoprzywnicę, obok którego leży klasztor, ze wszelkim prawem, władzą iwłasnością, przyznając wspomnianemu miastu i wsiom nadanym już temuklasztorowi i takim, które mu w przyszłości będą nadane, całkowite zwolnienieod wszelkich ciężarów i służebności.Umieścił też w wymienionym klasztorzebraci zakonu cystersów wziętych z klasztoru w Morymundzie.Zbudował równieżkościół z kamienia ciosanego i postarał się, by go poświęcono nowemuprzybyszowi św.Florianowi męczennikowi9.Głównym jednak po księciuKazimierzu [ofiarodawcą] był komes Mikołaj Bogoria10, który darowałwymienionemu klasztorowi wiele wsi.Książę11 czeski Fryderyk z nienawiści do księcia Moraw Konrada, pragnącdrugi raz spustoszyć Morawy, wysyła swego brata Przemysła z jeszcze większymwojskiem, z surowym nakazem, by pustoszył możliwie najrozleglejsze terenyMoraw.Stało się jednak inaczej, niż przewidywał [ Pobierz całość w formacie PDF ]