[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jedna wersja brzmi Trywruid; druga zaÅ›, Traetheu Trywrid,wyraz
nie nawiązuje do piaszczystego brzegu, czyli ujścia rzeki.W poszukiwaniu dalszych wskazówek sięgnęliśmy do opisu pościgu Artura w Porcus Troit,przytoczonego po raz pierwszy w apendyksie Mirabilia, dołączonym do kroniki NeniuszaHistoria Brittonum.Znacznie dokładniej wydarzenie to zostało jednak opisane w relacji opolowaniu na Twrch Trwyth ("Irlandzkiego Dzika") w opowieści Kilhwcha i Owena wMabinogionie.Dowiadujemy się z niej, że trasa ucieczki Twrcha Trwytha wiodła przez CamCavall (koło Rhyader w środkowej części Walii), Brecon Beacons i Aber Gwy, gdzie rzekaWye wpada do Severn koło Chepstow.Szlachetnie urodzony dzik rzucił się tam w wodę, bypojawić się potem na chwilę w Cernywie i zniknąć na dobre.W zagadce tej kryje sięniewątpliwie ludowa pamięć wypędzenia Gewissei z Gwentu.Staje się, bowiem oczywiste, żeplemię Gewissei zwane było przez Walijczyków Twrch Trwyth, czyli "Irlandzki Dzik".8Nie wiadomo, czy zanurzenie się Trwytha w rzece Severa koło Llyn Lliwan, czy teżLlinlivan, ma związek z cudami, jakie zdarzały się w tej niezwykłej okolicy.Należy jednakprzypuszczać, że tylko nadprzyrodzone wydarzenie mogło wywołać cudowne skutki opisanew traktacie De Mirabilibus Brittonum zawartym w kronice Historia Brittonum Neniusza:Jest jeszcze jeden cud, rzeka Aber Llyn Lliwan, która uchodzi do Severn, a morze w podobnysposób wpada do tejże rzeki.Gdy przypływ dociera do Severn, plaża nad rzeką nie zostajezalana.A kiedy wody morza cofają się, basen w ujściu rzeki wypluwa całą wodę, którąwcześniej połknął i zalewa plażę jedną falą, wielką jak góra.Gdyby zebrać tam całą armię,woda wciągnęłaby żołnierzy wraz z końmi.Kiedy morze się cofa, zalana plaża znów sięodsłania."W kronice Brut Tyssilio czytamy o tym, jak Artur i Riwal spoglądają na wody jezioraniedaleko rzeki Severn, nazywanego Llyn Lliwan, "które płyną podczas przypływu, a ichpoziom nie podnosi się mimo prądu słodkiej wody; tym, którzy stojątwarzą do jeziora, trudnoujść z życiem, zaś ci, którzy stoją tyłem, uciekają".10Z informacji zawartych w De Mirabilibus Britanniae, w Brut Tyssilio i opowieści Kilhwcha iOlwena w Mabinogionie można wnosić, że Artur wykorzystał naturalne zjawisko przybojurzeki Severn, aby pokonać Gewissei w bitwie pod Traeth Troit.Bitwa 11: Na górze zwanej AgnedNigdy nie udało się zlokalizować miejsca tej bitwy.Przytoczony krótki opis Neniuszasugeruje wzgórze o nazwie pochodzącej od imienia Agned i niejeden tropiciel śladów Arturaślęczał długie godziny nad mapami w poszukiwaniu nazwy, która choćby w najmniejszymstopniu kojarzyłaby się z Agned.Jednak w niektórych wersjach rękopisu Neniusza miejscebitwy nazywa się Cath Breguoin.Całkiem przypadkowo natrafiliśmy na wskazówkędotyczącą tej bitwy w książce Josepha Ritsona z 1825 roku zatytułowanej Life of KingArthurfrom Ancient Historians and Authentic Documents (%7łycie króla Artura na podstawieksiąg starożytnych historyków i autentycznych dokumentów).Ritson przeczytał rękopisNeniusza w Cotton i obok opisu tej właśnie bitwy na marginesie spostrzegł dopisane przezkogoś słowa: "W Somersetshire, quem nos Cath bregion".Na starej mapie południowo-zachodniej części Anglii, nieco na północ od Bristoluznalez
liśmy nazwę Catbrain.Tuż obok jest wzgórze, na którym stała forteca.Jak jużpowiedzieliśmy, słowo cat lub cad oznacza miejsce bitwy, brain może pochodzić od Bregion.Miejscowość ta leży obecnie w hrabstwie Avon, lecz przed reformą administracyjną w 1974roku znajdowała się w starym hrabstwie Somerset, co zgadza się z notatką w rękopisie.Jest całkowicie możliwe, że właśnie tam Artur stoczył swoją jedenastą bitwę, jeśli przyjąć, żenastępna w kolejności bitwa pod Badon miała miejsce koło Bath, jak podaje Geoffrey zMonmouth.Tą najważniejszą z bitew Artura zajmiemy się w następnym rozdziale.Istnieją dowody na to, że Artur był postacią historyczną, a nie bohaterem mitu czyrycerskiego romansu.Wsławił się jako wybitny żołnierz, zwycięzca wielu bitew pod koniecpiątego i na początku szóstego stulecia.Rozdział 13Zwycięstwo pod Badon HillW ostatniej bitwie pod Badon Artur zadał wrogowi druzgocącą klęskę.Gildas, historyk z VIwieku, podaje, że oblężenie Mons Badonicus zakończyło się zwycięstwem nad Saksonami, poktórym zapanowało pięćdziesiąt lat pokoju.Niestety Gildas nie podaje ani daty bitwy, ani niemówi, kto kogo oblegał.Saksoni Brytów czy na odwrót? Nie znamy też imienia dowódcybrytyjskiej armii.Historycy spierali się, czy był nim Artur, czy Ambrozjusz, i podawalirozmaite daty.A ponieważ Gildas nie wymienia Artura, niektórzy uczeni zakwestionowali samo istnienietego władcy [ Pobierz całość w formacie PDF ]