[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Trudno bowiem uznać np.napęd parowy za bliski substytut ropy.Jednocześnie np.popyt na wyroby metalowe jest elastyczny, gdyż posiadają one wiele substytutów wytworzonych z tworzyw sztucznych.Natomiast bardzo bliskimi substytutami są dwa gatunki piwaTrzecim ,wynikającym po części z drugiego, czynnikiem wpływającym na poziom elastyczność cenowej jest szerokość kategorii dobra.To, czy dobro posiada bliskie substytuty zależy między innymi od sposobu jego zdefiniowania.Nazwy mogą mieć bowiem szeroki np.alkohol ,węższy (wino) lub całkiem wąski (wino czerwone) zakres znaczeniowy.W pierwszym przypadku elastyczność popytu będzie stosunkowo mała, w drugim na pewno większa a w trzecim jeszcze większa.Zróżnicowanie to wynika z faktu, że w obrębie szerszej grupy towarowej, czyli w naszym przykładzie alkoholu, istnieją mniej substytutów ,czyli dóbr o podobnych wartościach użytkowych, które mogą zaspokoić daną potrzebę.Im dokładniej określimy charakter dobra, tym więcej jest substytutów i tym bliższe są te substytuty, a więc popyt jest bardziej elastyczny.Przedstawiają to poniższe wykresy:CQd Qd Qdalkohol wino wino czerwoneCzwartą ważną determinantą elastyczności cenowej popytu jest wysokość dochodów konsumentów.Ogólną zasadą jest , że ludzie o niższych stosunkowo dochodach silniej reagują na zmiany ceny, zwłaszcza dóbr droższych i zaspokajających potrzeby wyższego rzędu ( mniej nieodzownych).Piątym czynnikiem kształtującym poziom współczynnika elastyczności cenowej jest udział wydatków na dane dobro w całkowitym budżecie nabywcy.Jeżeli konsument wydaje znaczną część swojego dochodu na zakup jakiegoś dobra, to popyt na nie jest stosunkowo elastyczny.Nabywca dąży wówczas do poszukiwania tańszych substytutów.Natomiast popyt na dobra mające niewielki udział w wydatkach konsumentów jest zazwyczaj nieelastyczny.W tym przypadku poszukiwanie substytutów przez konsumenta nie będzie warte niezbędnych nakładów czasu i pieniędzy.Należy przy tym uwzględnić dodatkowo fakt, że w wypadku kiedy dane dobro stanowi dużą część wydatków konsumenta, spadek jego ceny oznacza duży wzrost jego dochodu realnego.Umożliwia mu to zwiększenie zakupów nie tylko danego dobra ale także innych towarów i usług.W takiej sytuacji zmiana popytu odnosi się do absolutnego wzrostu zakupów danego dobra.W przypadku elastyczności bierzemy jednak pod uwagę względną ( procentową) zmianę popytu.Tak więc, jeżeli absolutne rozmiary popytu na dane dobro są znaczne, wtedy relatywny wzrost popytu wynikający ze spadku ceny wcale nie musi być duży.Z drugiej strony musimy mieć również świadomość, że niekiedy nawet dość duży procentowo wzrost ceny, nie musi silnie wpływać na procentową i absolutną zmianę wielkość popytu.Przykładem może tu być podwyżka ceny pudełka zapałek z 2 do 3 zł czyli w wielkościach absolutnych o 1 zł.ale aż o 50% w wielkościach stosunkowych Chociaż nastąpiła duża względna zmiana ceny, to absolutne i procentowe zmiany popytu będą niewielkie.Dlatego taki popyt nazwiemy nieelastycznym.Szósty czynnik, wpływający na stopień elastyczności to gusty konsumentów, w których dużą rolę odgrywają przyzwyczajenia.Wiadomo, że część ludzi uzależnia się od pewnych towarów np.alkohol czy papierosy.Dla ich konsumentów dobra te nie posiadają żadnych substytutów ,a więc popyt na nie jest nieelastyczny (często wręcz sztywny).Ogólna zasada jest następująca : przywiązanie konsumenta do używania określonych dóbr, zmniejsza jego wrażliwość na zmianę ceny tego towaru [ Pobierz całość w formacie PDF ]