[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W rozwoju nauki widział najskuteczniejszy środek opanowania przyrody.Podzielił wiedzę wg władz umysłu na: teorię (domena rozumu obejmująca teologię oraz nauki o przyrodzie i o człowieku), historię (domena pamięci obejmująca dzieje religii, historię naturalną i historię społeczną) oraz poezją (domena wyobraźni).Prekursor metody indukcji eliminacyjnej ( kanony Milla).Podkreślał rolę eksperymentu przy ustalaniu faktów.Zestawił złudzenia umysłu, tzw.idola, stanowiące przeszkodę w poznaniu.W filozofii przyrody zwolennik mechanicyzmu.Uznawał istnienie świata nadprzyrodzonego i duszy.Odrzucał kopernikański obraz świata, przemilczał odkrycia Galileusza i W.Harveya.Niektóre prace: Eseje (1597, wyd.3 poszerzone 1625, wyd.pol.1959), Novum Organum (1620, wyd.pol.1955), Nowa Atlantyda (1627, wyd.pol.1954).Metodologianauka o metodach badań naukowych, o skutecznych sposobach dociekania ich wartości poznawczej.Metodologia zajmuje się zagadnieniami teoriopoznawczymi związanymi z rozwojem danej nauki.Różnice pod względem metodologicznym pomiędzy naukami polegają na innych celach w systematyzacji wykrywanych zależności.Indukcja1) w filozofii jedna z metod poznania i ustalania prawdy, wnioskowanie, polegające na wyprowadzeniu ogólnych wniosków z przesłanek, które są poszczególnymi przypadkami tych wniosków.Wg Sokratesa indukcja jest metodą ustalania prawdy na podstawie uzgadniania cech ogólnych w różnorodności i rozbieżności i poprzez to wyprowadzenia pojęcia zawierającego wiedzę pewną i powszechną.Indukcja była dla niego powszechną metodą dochodzenia do definiowania pojęć.Epikurejczycy nazywali indukcją wnioskowanie przez podobieństwa.Sądzili, że logiczne uogólnienia takiej indukcji obejmują nie tylko dostępne nam zjawiska, ale także rzeczy niedostępne.2) w naukach empirycznych metoda polegająca na wprowadzeniu uogólnień na podstawie eksperymentów i obserwacji faktów, formułowaniu i weryfikacji hipotez.Zaczątki indukcji w sensie nowożytnym stworzył F.Bacon, który uznał, że indukcja i eksperyment to dwie skuteczne metody ustalania prawdy.Filozofia KartezjuszaDescartes René, Kartezjusz (1596-1650)wybitny filozof, racjonalista oraz matematyk i fizyk francuski.Prekursor współczesnej kultury umysłowej, postulował metodę rozumowania wzorowaną na myśleniu matematycznym (sceptycyzm metodologiczny), twórca kartezjanizmu oraz słynnej sentencji "cogito ergo sum" - myślę, więc jestem, głosił mechanistyczną i deterministyczną koncepcję przyrody, nawet ożywionej.W dziele Geometria (1637) stworzył podstawy geometrii analitycznej, wprowadził podstawowe pojęcia matematyczne takie jak: zmienna niezależna, funkcja, układ współrzędnych prostokątnych oraz opracował podstawowe twierdzenia algebry.W dziedzinie fizyki sformułował prawo zachowania pędu oraz odbicia i załamania światła.Kartezjanizm1) koncepcja filozoficzna R.Descartes'a, którą cechowały:a) sceptycyzm metodyczny oraz dążność do jasności i wyrazistości w poznaniu, opartym na metodzie analitycznej.b) próba znalezienia pewności w samowiedzy, której podstawą jest przekonanie o istnieniu jaźni, Boga i ciałJaźńpojęcie wprowadzone do filozofii przez św.Augustyna na określenie pewności własnego istnienia.Podstawą tej pewności jest wiedza o tym, że myślę - "jestem, gdyż myślę, wątpię, rozumiem, sądzę".Podstawą jaźni jest nie ciało, lecz dusza, stąd też wyrazem jaźni jest czynna wola.Dla Kartezjusza (R.Descartes) istnienie jaźni wynikało bezpośrednio z istnienia myśli.Jeśli bowiem jest myśl, to musi być ktoś, kto myśli - stąd Cogito, ergo sum (Myślę, więc jestem).Jaźń myśląca, czyli dusza, istnieje niezależnie od ciała, jest substancją niezależną.W filozofii I.Kanta jaźń jest podmiotem i funkcją myśli.U J.G.Fichtego czynnym składnikiem świata - pierwotnym, absolutnym, twórczym początkiem bytu.Wg Kanta dziełem jaźni są zjawiska, wg Fichtego - same rzeczy.W psychoanalizie Z.Freuda jaźń jest definiowana jako cienka, świadoma i rozumna powierzchnia bytu nad głębinami nieświadomości.Zadaniem jaźni jest regulacja oddziaływań na osobowość.c) natywistyczna teoria idei.d) woluntarystyczna teoria sądów [ Pobierz całość w formacie PDF ]