[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Surowiecki pochodziÅ‚ z drobnej szlachty ; jego dzieÅ‚o „O upadku przemysÅ‚u i miast w Polsce” (1810).W czÅ‚owieku widzi istotÄ™ spoÅ‚ecznÄ… , której peÅ‚en rozwój wymaga przynależnoÅ›ci do spoÅ‚eczeÅ„stwa.Za przyczynÄ™ podziaÅ‚u produkcji uważaÅ‚ potrzeby rosnÄ…cej ludnoÅ›ci.Przyczyn wymiany towarowej doszukiwaÅ‚ siÄ™ w postÄ™pujÄ…cym podziale pracy i różnej lokalizacji bogactw naturalnych.Wbrew stanowisku Smith'a gÅ‚osiÅ‚ , że nie istnieje wrodzona czÅ‚owiekowi skÅ‚onność do wymiany.PodziaÅ‚ pracy i wymiana sÄ… przesÅ‚ankami powstawania wÅ‚asnoÅ›ci prywatnej.Surowiecki opowiadaÅ‚ siÄ™ za aktywna rolÄ… paÅ„stwa (protekcjonizmem).AntycypowaÅ‚ koncepcjÄ™ Lista.Surowiecki opowiadaÅ‚ siÄ™ za powiÄ™kszaniem akumulacji kapitaÅ‚u drogÄ… oszczÄ™dzania i ograniczenia zbytkownej konsumpcji.Dominik KrysiÅ„ski byÅ‚ mieszczaninem - opowiada siÄ™ za nomotetycznym charakterem nauki Ekonomii.KrytykowaÅ‚ teoriÄ™ ludnoÅ›ciowÄ… Malthusa ponieważ Polska byÅ‚a krajem niedoludnionym.Fryderyk Skarbek - urodziÅ‚ siÄ™ w Toruniu ,studiowaÅ‚ w Paryżu ; w wieku 26 lat objÄ…Å‚ katedrÄ™ Ekonomii.DzieÅ‚a :l„Zarys Ekonomii”ll„Rys nauki finansów” 1829ll„Teoria bogactwa spoÅ‚ecznego”ll„Ogólne zasady gospodarstwa narodowego”lWedÅ‚ug Skarbka nauka o narodach skÅ‚adaÅ‚a siÄ™ z dwóch części: ekonomi politycznej i polityki.Ekonomia polityczna jest naukÄ… o bogactwie, czyli chrusologiÄ… (chrusos- bogactwo).Daje siÄ™ podzielić na część teoretycznÄ… (czystÄ…) i praktycznÄ… (stosowanÄ…).Skarbek proponuje termin „nauka gospodarstwa narodowego” i dzieli jÄ… na na:lzasady bogactwa czÅ‚owieka w stanie towarzyskim żyjÄ…cego (w spoÅ‚eczeÅ„stwie)llzasady bogactwa narodów.lZasady bogactwa czÅ‚owieka zostaÅ‚y ujÄ™te w ramach czterech teorii:lprodukcjillwymianylldochodówllkonsumpcjilZasady bogactwa narodów obejmujÄ… trzy teorie:lprodukcji bogactw narodowychllobiegu bogactw narodowychllzużycia bogactw narodowych (konsumpcji)lW Å›lad za Say'em, Skarbek wyróżnia 3 czynniki produkcji [P, Z, K].KapitaÅ‚em jest zapas dóbr przeznaczonych do produkcji nowych wartoÅ›ci.Skarbek Å›ladem Smith'a dzieli kapitaÅ‚ na stojÄ…cy i cyrkulujÄ…cy.Dochód z kapitaÅ‚u Skarbek traktuje w duch Tomasa z Akwinu - pisze, że udzielajÄ…c pożyczki wÅ‚aÅ›ciciel kapitaÅ‚u stojÄ…cego ma uzasadnione prawo pobierania wynagrodzenia za jego najem, a w przypadku kapitaÅ‚u cyrkulujÄ…cego prawo pobierania %.ŹródeÅ‚ renty gruntowej szuka w monopolu na wÅ‚asność ziemi.Surowiecki byÅ‚ zwolennikiem protekcjonizmu, a KrysiÅ„ski i Skarbek liberalizmu gospodarczego (podobnie jak Say).IdeaÅ‚em ustroju spoÅ‚ecznego dla Skarbka byÅ‚a dominacja drobnej wÅ‚asnoÅ›ci.Jest za upowszechnieniem wÅ‚asnoÅ›ci - gospodarstw chÅ‚opskich i rzemieÅ›lniczych.Jest za rozwojem kas zasiÅ‚ku i oszczÄ™dnoÅ›ci dla robotników, by poprawić ich sytuacjÄ™ bytowÄ….Ekonomia klasyczna w Polsce po 1831r.Warunki polityczne po upadku powstania listopadowego pogorszyÅ‚y siÄ™.Wielka emigracja - 9-10 tys.osób, przeważnie elita intelektualna Polski.Za granicÄ… potworzyÅ‚y siÄ™ ugrupowania polonijne - Hotel Lambert; Towarzystwo Demokratyczne Polskie; Gromady Ludu Polskiego (gÅ‚osiÅ‚o utopijne koncepcje socjalizmu, by powoÅ‚ać gminy, a ziemia powinna być wspólnÄ… wÅ‚asnoÅ›ciÄ… caÅ‚ej gminy).W kraju tworzyÅ‚a siÄ™ nowa myÅ›l ekonomiczna, której przedmiotem zainteresowaÅ„ przestaÅ‚y być problemy funkcjonowania gospodarki, a staÅ‚y siÄ™ zagadnienia wzrostu spoÅ‚eczno-gospodarczego.Ówczesna myÅ›l filozoficzno-spoÅ‚eczna wychodziÅ‚a z zaÅ‚ożenia, że trzeba wypracować teorie rozwoju spoÅ‚eczno gospodarczego, która umożliwi uzyskanie niepodlegÅ‚oÅ›ci przez PolskÄ™.W latach 40-stych XIX w nastÄ…piÅ‚o ożywienie intelektualne w kraju, głównie w Wielkopolsce.WiÄ…zaÅ‚o siÄ™ to z faktem, że rzÄ…d Pruski prowadziÅ‚ Å‚agodnÄ… politykÄ™ - zÅ‚agodziÅ‚ cenzurÄ™.Na te lata przypada rozwój polskiej filozofii narodowej.A.Cieszkowski (1814-1884) z Poznania, B.Trentowski, K.Libelt.Wszyscy oni nawiÄ…zywali do systemu filozoficznego Hegla, który gÅ‚osiÅ‚, że rozwój dokonuje siÄ™ w wyniku walki przeciwieÅ„stw.A.Cieszkowski wydaÅ‚ pracÄ™ „Prolegomena w historiozofii”, gdzie propagowaÅ‚ koncepcjÄ™ czynu, dziaÅ‚ania, potem „Bóg i prolingeneza”.Obie wydane w jÄ™zyku niemieckim.W 1839 wydaÅ‚ po francusku dzieÅ‚o „O kredycie i obiegu”.Cieszkowski propagowaÅ‚ rozwój kredytu opartego na hipotece dóbr ziemskich.Jego główne dzieÅ‚o to „Ojcze nasz” - rozwijajÄ…ce koncepcje ekonomiczne i filozoficzne.Cieszkowski.jak wiÄ™kszość przedstawicieli oÅ›rodka poznaÅ„skiego opowiadaÅ‚ siÄ™ za rozwojem pracy organicznej - troszczyÅ‚ siÄ™ o rozwój gospodarczy, rozwój oÅ›wiaty na ziemiach polskich.Tu widziaÅ‚ drogÄ™ do niepodlegÅ‚oÅ›ci.Natomiast za zbrojnÄ… walkÄ… opowiadali siÄ™ zarówno Libelt, Dembowski, jak również KamieÅ„ski.H.KamieÅ„ski (1813-1866) - zmierzaÅ‚ do wypracowania koncepcji rozwoju spoÅ‚eczno-gospodarczego, która umożliwiaÅ‚aby zsynchronizowanie walki o niepodlegÅ‚ość z uwÅ‚aszczeniem chÅ‚opów.Główne prace o treÅ›ci politycznej zawarÅ‚ w : „O prawach żywotnych narodu polskiego ludzkiego” z 1844r.oraz „Filozofia ekonomi materialnej ludzkiego spoÅ‚eczeÅ„stwa” z lat 1843-45.KaieÅ„ski wychodziÅ‚ z zaÅ‚ożenia, że przedmiotem ekonomii materialnej jest proces pracy - walka powszechna, jakÄ… spoÅ‚eczeÅ„stwo prowadzi z przyrodÄ….Proces produkcji KamieÅ„ski rozumiaÅ‚ bardzo szeroko (podobnie jak Say i Saint Simon).Za produkcyjne uważaÅ‚ pracÄ™ naukowca, artysty - ponieważ wytwarzali wartoÅ›ci użytkowe.W toku procesu produkcyjnego zawiÄ…zujÄ… siÄ™ miÄ™dzy ludźmi okreÅ›lone stosunki spoÅ‚eczne, których istotnÄ… treÅ›ciÄ… sÄ… stosunki wÅ‚asnoÅ›ciowe.WÅ‚asność to stosunek czÅ‚owieka do czÅ‚owieka, zachodzÄ…cy za poÅ›rednictwem rzeczy.Jest to kategoria historyczna, która podlega zmianom.W oparciu o zmieniajÄ…ce siÄ™ formy wÅ‚asnoÅ›ci KamieÅ„ski wyróżniaÅ‚ kilka epok w dziejach ludzkoÅ›ci:lepoka niewoli wschodniej i antycznejllepoka poddaÅ„stwa (feudalizmu)lObie byÅ‚y oparte na przymusie prawnym (KamieÅ„ski okreÅ›la go jako gwaÅ‚t fizyczny).Na zachodzie Europy istniaÅ‚y stosunki, które KamieÅ„ski okreÅ›la jako przymus poÅ›redni (w praktyce stosunek miÄ™dzy przedsiÄ™biorcÄ…, a robotnikiem jest dobrowolny, ale w praktyce robotnik jest wyzyskiwany).KamieÅ„ski krytykuje ustrój feudalny i stosunki oparte na systemie pracy najemnej w Europie zachodniej.Tworzy wizjÄ™ ustroju sprawiedliwoÅ›ci spoÅ‚ecznej.Ta wizja, to wizja spoÅ‚eczeÅ„stwa drobnej wÅ‚asnoÅ›ci - każdy czÅ‚owiek powinien mieć wÅ‚asny warsztat pracy.KamieÅ„ski snuje też pomysÅ‚y spoÅ‚eczeÅ„stwa, w którym motywem dziaÅ‚ania bÄ™dzie praca powoÅ‚ania (z pobudek duchowych).KamieÅ„ski jest zwolennikiem zbrojnej walki o niepodlegÅ‚ość, z udziaÅ‚em wszystkich warstw spoÅ‚eczno-politycznych i postuluje uwÅ‚aszczenie chÅ‚opów.J.SupiÅ„ski (1804-1893).Pisze po WioÅ›nie Ludów (1848) we Lwowie.Jego prace byÅ‚y reakcjÄ… na dzieÅ‚o KamieÅ„skiego „Filozofia ekonomi materialnej”.Supinski wydaÅ‚ „MyÅ›l ogólnÄ… filozofii wszechÅ›wiata” (1860) oraz „SzkoÅ‚a Polska gospodarstwa spoÅ‚ecznego” (1862-65).Supinski byÅ‚ wychowankiem Skarbka.Krytykuje filozofiÄ™ Hegla, do której nawiÄ…zywaÅ‚ KamieÅ„ski.MetafizykÄ™, metodÄ™ dedukcji, prawa spoÅ‚eczeÅ„stwa ludzkiego chce wyprowadzić z praw przyrody.Np [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • igraszki.htw.pl