[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kiedy żołnierze to usłyszeli,zaczęli jeszcze bardziej burzyć się przeciw senatowi, ponieważ wy-dawało się, że senat tryumfuje nad wojskiem.Balbinus i Maksymusrządzili miastem z dużym umiarkowaniem ku zadowoleniu senatui ludu rzymskiego.Wiele spraw powierzono senatowi.Cesarze wyda-wali najlepsze prawa.Spokojnie wysłuchiwali spraw.Doskonale zarzą-dzali sprawami wojskowymi.Kiedy przygotowano już wyprawę Ma-ksymusa przeciw Partom, Balbina przeciw Germanom, a młodziutkiGordian pozostał w Rzymie, żołnierze szukając sposobności do za-mordowania cesarzy i początkowo nie mogąc jej znalez
ć, gdyż Ma-ksymusa i Balbina otaczali Germanowie, z dnia na dzień stawali sięgroz
niejsi.Były wprawdzie nieporozumienia między Balbinem i Maksymusem,ale ukryte i raczej je wyczuwano, niż dostrzegano, ponieważ Balbi-nus gardził niskim pochodzeniem Maksymusa, a Maksymus lekcewa-żył Balbina jako człowieka słabego.To właśnie stanowiło dogodnąsposobność dla wojska, które zdawało sobie sprawę, że poróżnionychcesarzy nietrudno będzie zgładzić.Toteż kiedy wielu żołnierzy i dwo-rzan zajętych było widowiskiem w teatrze, a na Palatynie pozostalijedynie obaj cesarze z Germanami, dokonano na nich napadu.Skorotylko wśród zamieszania wywołanego przez żołnierzy zawiadomionoMaksymusa, że jeżeli chce ujść przed tłumem i zamieszkami, musiposłać po Germanów, którzy byli właśnie razem z Balbinem w innejczęści Palatynu, Maksymus zwrócił się do Balbina z prośbą o pomoc.Balbinus jednak podejrzewając, iż Maksymus, który sam chciał rzą-dzić, potrzebuje Germanów przeciw niemu, początkowo zwodził go;potem doszło do sprzeczki.W czasie tego zamieszania i sporu cesa-rzy nadeszli żołnierze, zdarli z obu królewskie szaty, nie szczędzączniewag wyprowadzili ich z Palatynu i bardzo już poturbowanychchcieli wlec przez środek miasta do obozu.Kiedy jednak dowiedzielisię, że Germanowie nadchodzą z odsieczą, obydwóch zamordowalii pozostawili na środku drogi.Tymczasem Gordian, obdarzony jużwcześniej tytułem Cezara, obwołany został przez wojsko cesarzem,tj.Augustem, ponieważ naigrawający się z senatu i ludu żołnierze niemieli w danej chwili nikogo innego.Natychmiast też wycofali się doobozu.Germanowie, nie mając już oczywiście o co walczyć, po zamor-dowaniu ich cesarzy, udali się za miasto do swoich.Taki był koniec dobrych cesarzy, niegodny ich życia i charakteru.Nie było bowiem nikogo dzielniejszego od Maksymusa (czy Pupiena)ani nikogo dobrotliwszego od Balbina.Można to oczywiście zrozu-mieć.Senat bowiem nie wybrałby ludzi złych, ponieważ miał tęmożliwość.Do tego dołącza się fakt, iż byli wypróbowani na wieluurzędach i stanowiskach, ponieważ jeden, dwukrotny konsul i pre-fekt, drugi konsul i prefekt doszli do władzy jako starcy mili senato-wi, a także ludowi, który już trochę obawiał się Maksymusa.Te wia-domości o Maksymusie zaczerpnąłem po większej części od greckiego4historyka, Herodiana.Jednak zdaniem wielu pisarzy Maksymina podAkwileją pokonał nie Maksymus, lecz cesarz Pupienus i jego właśniezamordowano razem z Balbinem; pisarze ci pomijają imię Maksymusa.Tak wielka jest zaś niewiedza lub samowola spierających się history-ków, że wielu chce, by Maksymusem nazywano człowieka, który nosiłimię Pupiena, chociaż Herodian, biograf czasów sobie współczesnych,wymienia Maksymusa, nie Pupiena; także według pisarza greckiegoDeksippusa po śmierci obu Gordianów cesarzami-przeciwnikami Maksy-mina obwołano Maksymusa i Balbina i Maksymus, a nie Pupienus,pokonał Maksymina.Do tego dołącza się niewiedza historyków, któ-rzy twierdzą, iż naczelnikiem pretorianów był mały Gordian; wieluludzi nie wie, że często niesiono go na ramionach, by pokazać gożołnierzom.Maksymus i Balbinus sprawowali władzę przez jedenrok, podczas gdy Maksyminus z synem rządził według jednych trzylata, według innych dwa.Jeszcze teraz w Rzymie w dzielnicy Karinę5 pokazują wielkii wspaniały dom Balbina, znajdujący się dotąd w posiadaniu jegorodziny.Maksymus, którego wielu uważa za Pupiena, był bardzoubogi, lecz niezwykle mężny.Za rządów Maksymusa i Balbina Kar-powie walczyli przeciw Mężom.Zaczęła się też wojna ze Scytami.W tym czasie upadła Histria, czy jak mówi Deksippus, państwoHistrów.Deksippus dosyć chwali Balbina twierdząc, że odważniewyszedł naprzeciw żołnierzy i został zamordowany, ponieważ nieobawiał się śmierci.Jego zdaniem, Balbinus był wszechstronniewykształcony.Co do Maksymusa natomiast uważał, że nie był onczłowiekiem, za jakiego miała go większość Greków.Dodaje również,że mieszkańcy Akwilei tak bardzo nienawidzili Maksymina, iż z wło-sów swoich kobiet sporządzili cięciwy do łuków i w ten sposób wypu-szczali strzały.Zdaniem Deksippusa i Herodiana, którzy opisali dziejetych cesarzy, Maksymusa i Balbina wybrał senat przeciw Maksymi-nowi, po śmierci obydwu Gordianów w Afryce; razem z nimi wybra-no także trzeciego  małego Gordiana.Lecz u większości pisarzyrzymskich nie znajduję imienia Maksymusa i dowiaduję się, że ra-zem z Balbinem cesarzem był Pupienus; mówią nawet, że właśniePupienus walczył z Maksyminem pod Akwileją, chociaż wspomnianihistorycy dodają, że Maksymus bynajmniej nie walczył przeciw Ma-ksyminowi, lecz przebywał pod Rawenną i tam dowiedział się o od-niesionym zwycięstwie; mnie się wydaje, że Pupienus i Maksymus sątą samą osobą.Dlatego przytaczam także list gratulacyjny, który ówczesny kon-sul napisał do Pupiena i Balbina dając wyraz swojej radości, że porządach niegodziwych łotrów przywrócili oni państwo do dawnegostanu:  Klaudiusz Julianus śle pozdrowienia Augustom Pupienowii Balbinowi [ Pobierz całość w formacie PDF ]