[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W późniejszych czasach przeważać zaczął pogląd, że reakcja karna powinna być wyrazem panującej w danym czasie oceny społecznej czynu i aktualnych intencji ustawodawcy, a stąd należy zastosować nową ustawę do wszelkich czynów nawet popełnionych przed jej wejściem w życie, o ile były zakazane pod groźbą kary w chwili ich popełnienia.58.DZIEJE ZNOSZENIA TORTUR W PROCEDURACH EUROPEJSKICH Najwcześniejszym kierunkiem wystąpień humanitarystów w dziedzinie procesu karnego była krytyka inkwizycyjnego postępowania dowodowego, a zwłaszcza kwestia stosowania tortur jako środka wymuszania zeznań od obwinionych.Przeciw torturom wypowiadano się również, lecz sporadycznie w czasach Odrodzenia.Ale dopiero w XVIII w.zagadnienie tortur było poddane wszechstronnej ocenie od strony etycznej, medycznej, psychologicznej itp.co doprowadziło do powszechnego żądania ich zniesienia nie tylko jako sprzecznych z elementarnym poczuciem człowieczeństwa, ale ze względu na to, że były one najbardziej zawodnym środkiem dochodzenia do prawdy w procesie.W tej też dziedzinie wystąpienia humanitarystów przyniosły najszybsze efekty.Tortury jako środek wymuszania zeznań w procesie inkwizycyjnym zostały zniesione najwcześniej w Prusach (częściowo w 1740 r.) ostatecznie w 1754r, następnie w Austrii i Polsce(1776 r).59.PRAWO OSKARŻONEGO DO KŁAMSTWA I OBRONY ORAZ INNE ZASADY PROCESOWE W OKRESIE OŚWIECENIAPrawo karne uwzględniało kilka podstawowych zasad: • zasada publicznoprawną uznawana, za naczelną, wg niej przestępstwo zagraża ogólnemu ładowi i porządkowi publicznemu musi, więc być ścigane przez państwo; • trój podmiotowość stosunku prawno-procesowego, podmiotami procesu byli: oskarżyciel, oskarżony i sąd, stosownie do trzech funkcji procesowych: oskarżenia, obrony i sądzenia; • równość stron- proces był w założeniu sporem toczonym przed sądem między dwoma równoprawnymi przeciwnikami; • zasada obustronnego posłuchania; • proces toczył się z zachowaniem zasady jawności zewnętrznej, zasady ustności i bezpośredniości; • z zasadą bezpośredniości łączyła się zasada koncentracji; •zasada swobodnej oceny dowodów- w wyroku sędzia wypowiadał swoje przekonanie o winie lub niewinności oskarżonego; • zasada, że nie tylko ustawa jest źródłem prawa karnego; • nullum crimen, nulla poena sine lege oraz lex retro non agit; • nieletni winni być karani inaczej niż dorośli; • drobne przekroczenia prawa karnego traktowano jako wykroczenia.60.POSTLULATY SZKOŁY HUMANITARNEJ W DZIEDZINIE PRAWA KARNEGO MATERIALNEGO Program humanitarnej reformy ustawodawstwa kryminalnego dotyczył przede wszystkim najbardziej jaskrawych przejawów bezprawia i okrucieństwa dotychczasowego systemu karania.Głównym celem wystąpień humanitarystów była walka z feudalnym bezprawiem i samowolą w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, z arbitralnością sędziów.Domagano się, określenia przez prawo, co jest przestępstwem i jaka zań grozi kara.Myśl ta wyrażona w przyszłości, jako nullum crimen, nulla peona sine lege była na razie hasłem skierowanym przeciw praktyce stosowania analogii w prawie karnym.Zapobiec tym praktykom mogło zastąpienie praw zwyczajowych, kodyfikacją prawa karnego, zawierającą określenie wszystkich rodzajów przestępstw- zgodnie z regułą Benthama: " co nie jest w kodeksie, nie może być prawem".Humanitaryści domagali się by ustawa obowiązywała wszystkich jednakowo, a więc by wszyscy, bez względu na stan podlegali równym karom.61.POSTULATY SZKOŁY HUMANITARNEJ W DZIEDZINIE PRAWA KARNEGO PROCESOWEGO Najwcześniejszym kierunkiem wystąpień humanitarystów w dziedzinie prawa karnego procesowego była krytyka inkwizycyjnego postępowania dowodowego, a zwłaszcza kwestia tortur, jako środka wymuszania zeznań od obwinionych.Z zagadnieniem tym łączyła się krytyka całego systemy dowodowego w procesie inkwizycyjnym, a więc założeń legalnej teorii dowodowej [ Pobierz całość w formacie PDF ]