[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Należało oczekiwać, że również wśród35hieroglifów obelisku znajdą się znaki przekazujące te królewskie imiona zamknięte w owalkartuszy.Kształt imienia Ptolemaios był znany dzięki tekstowi kamienia z Rosetty.ObokPtolemeusza figurowało drugie imię, w którym występowały hieroglify przekazujące dz
więki ptlo (wchodzące w skład imienia Ptolemaios).Wkartuszu Ptolemeusza hieroglif w kształcielwa przekazywał dz
więk  l i umieszczony był na czwartym miejscu, w drugim kartuszu tensam hieroglif stał na miejscu drugim, tzn.przekazywał dz
więk  l w imieniu Kleopatry. Tedwa lwy przyniosą zwycięstwo trzeciemu - zawołał Champollion, przeczuwając bliskośćsukcesu.Był to bowiem dowód nie tylko prawidłowego odczytania imienia Kleopatry, leczmożliwość znalezienia sposobu czytania innych hieroglifów, nie znanych dotąd:  k ,  r , itd.Imię Ptolemaios pozwoliło rozszyfrować siedem hieroglifów.Champollion znał zatem jużdwanaście hieroglifów.Uczony przystąpił do analizy figurującego w tekście kamienia z Rosetty imieniaAleksandra, co przyniosło odczytanie hieroglifów  n ,  s i in.Analiza imienia Berenika,również obwiedzionego kartuszem, pozwoliła odczytać hieroglif przekazujący znakfonetyczny  b.Nowe imiona przynoszą znajomość nowych znaków - w ten sposób ustaliłChampollion znaczenie dwudziestu czterech znaków pisma hieroglificznego.Mimo to Sfinks milczał! Champollion nie mógł udowodnić, że  znaki alfabetycznestosowano w zwykłym zapisie języka egipskiego, a nie tylko po to, by przekazać imionacudzoziemskie.Young, jak wiemy, był przekonany, że Egipcjanie zapożyczyli od Grekówalfabet w celu zapisywania imion greckich.Natomiast  znaki alfabetyczne we właściwymtekście egipskim posiadają zupełnie inne niż w przypadku imion znaczenie - nie liter, leczcałych pojęć.Początkowo Champollion był takiego samego zdania, przy czym, jak sam przyznał, z uporem szedłem tą fałszywą drogą do momentu, kiedy oczywiste fakty ukazały egipskiepismo hieroglificzne w zupełnie innym świetle i jeśli tak można powiedzieć, zmusiły mnie douznania fonetycznego znaczenia licznych grup hieroglifów, zawartych w inskrypcjach,zdobiących zabytki wszystkich epok.Cóż to były za fakty? Przede wszystkim matematyczne, statystyczne.W dniu swoichurodzin 23 grudnia 1821 r.Champollion dokonał znamiennego podsumowania.Teksthieroglificzny kamienia z Rosetty zawierał 1419 hieroglifów.Natomiast odpowiedni tekstgrecki nie przekraczał 486 wyrazów.Wynikał stąd nieuchronny wniosek: liczba wyrazówi liczba hieroglifów różniły się, a zatem te ostatnie nie przekazują poszczególnych wyrazówczy pojęć, jak to uważano wcześniej.Hieroglify powtarzają się w tekście.Jeśli liczyć tylkoróżne znaki, jest ich w części hieroglificznej jedynie 166.Ale i teraz nie odpowiadają liczbie36wyrazów tekstu greckiego.A zatem jest to nowy dowód, że hieroglif niekoniecznieprzekazuje wyraz czy pojęcie.Ważkiego argumentu na rzecz  znaków alfabetycznych dostarczyły tekstydemotyczne.Można w nich, jak wskazał Champollion i jego poprzednicy, znalez
ć zapisalfabetyczny nie tylko imion obcych, lecz i wyrazów, bliskich koptyjskim, tj.właśnieegipskich.A przecież pismo hieroglificzne i demotyczne to nie różne systemy pisma, leczjedynie warianty tego samego piśmiennictwa.Stało się oczywiste, że znaki alfabetuhieroglificznego, podobnie jak i demotycznego, powinny mieć zastosowanie i w przekaziewyrazów egipskich.Wreszcie w ręce Champolliona wpadają litografie z rysunkami zabytków i inskrypcjiwykonanych w bardzo dawnych czasach, kiedy o żadnym wpływie greckim nie mogło byćmowy.Jeśli uda się przeczytać przy pomocy  znaków alfabetycznych zamknięte kartuszamiimiona faraonów, będzie to potwierdzeniem, że Egipcjanie stosowali znaki alfabetyczne nietylko do zapisu imion cudzoziemskich, lecz i dla przekazania wyrazów, swojego języka.Rankiem 14 września 1822 r.zaczyna Champollion studiować kartusz wyrytyw skałach świątyni Abu Simbel.Zawiera on cztery znaki, przy czym dwa ostatnie siępowtarzają.Pierwszy hieroglif przedstawia krąg lub dysk.W kartuszu drugim zawarta jestpodobna inskrypcja składająca się z czterech znaków, ale pierwszy hieroglif przedstawia niedysk, lecz postać ludzką z dyskiem na głowie.Prawdopodobnie jest to postać boga Słońca,a dysk w pierwszym kartuszu jest symbolicznym wizerunkiem tego boga.Z utworów pisarzystarożytnych wiemy, że bóg-Słońce nosił u Egipcjan nazwę Ra; w języku Koptów Słońcewymawia się jak re.Oznacza to, że pierwszy znak może brzmieć ra lub re.Dwa ostatnie hieroglify były już znane od dawna - spotykano je w imionachPtolemaios i Aleksander.Czytano je niewątpliwie jako s, a ich podwojenie czytano jako ss.W ten sposób czytano trzy z czterech hieroglifów: Ra - (znak nieznany) - s-s.Pozostałoodczytać drugi hieroglif.Ale i ten był znany z tekstu kamienia z Rosetty! Występowało tampołączenie tego hieroglifu ze znanym już znakiem s; wyrażało ono pojęcie  rodzić , narodziny ,  rodzony , które po koptyjsku czytano jako mise.W licznych pismachwschodnich, służących dla przekazu języków semickich - arabskiego, syryjskiego, fenickiegoi innych - bardzo często nie oznacza się samogłoski [ Pobierz całość w formacie PDF ]