[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W takrozległej dziedzinie, jak medycyna, gdzie pewne sfery wzajemnie się przenikają i są odsiebie zależne na wielu płaszczyznach  dosyć trudno  niemedykowi tworzyć (czynawet kopiować), choćby i prostą, systematykę.Kolejność działania na pewno jest na-stępująca: sprawdzenie, czy poszkodowany jest przytomny, czy oddycha i czy bijejego serce.Wiele przypadków dotyczy sytuacji, kiedy jest on przytomny i jest w stanieokreślić swe dolegania.Kierując się opisami sprawdzamy ogólny stan poszkodowanegotak, by na podstawie posiadanych wiedzy i umiejętności przynajmniej nie dopuścić dopogarszania się stanu zdrowia naszego pacjenta (może mu na przykład grozić szokpourazowy).UWAGA: wszystko, co przeczytacie za chwilę o leczeniu lub o lekachjest to wynik mojego osobistego doświadczenia!Nie biorę odpowiedzialności za wasze medyczne eksperymenty!Wszystko będziecie robić na własne ryzyko!Musicie wiedzieć, że radzę sobie dobrze w rozmaitych sytuacjach wymagających le-karza, a to dzięki mojej matce, która wcześnie nauczyła mnie, wówczas przedszkolaka,do czego służy wątroba, i mózg, i nerki.58Survival - zdrowieUrazy i uszkodzenia zewnętrznePod żadnym pozorem nie pozwolę sobie tutaj na podawanie definicji, gdyż wciążmam w pamięci definicje ze szkolenia wojskowego na studiach  wybacz mi, o Odpo-wiedni Resorcie!  gdzie  złamanie , było ni mniej ni więcej:  przerwaniem ciągłościkości na sposób całkowity.SKALECZENIA, CI
CIA, OTARCIA&Wymienione urazy fizyczne mogą powstać w rozmaity sposób (wyobraz
my sobie,że będzie chodziło o tak ważną w czasie wędrówki  stopę): mogliśmy uderzyć stopąo twardy kamień czy korzeń (pęknięcie tkanki, rana tłuczona), mogliśmy nastąpić nakawałek szkła albo muszlę w jeziorze (rana cięta), mogliśmy wbić sobie głęboko ka-wałek sęczka (rana kłuta), mógł nas ugryz
ć pies (rana szarpana).MogÅ‚o też być tylkopowierzchniowe otarcie naskórka w wyniku uderzenia o kamieÅ„ lub przez but.Każdaz tych ran ma swojÄ… szczególnÄ… specyfikÄ™ gojenia.Najgorzej gojÄ… siÄ™ gÅ‚Ä™bokie rany kÅ‚ute(bo gÅ‚Ä™bokie) oraz rany szarpane (bo zwykle zanieczyszczone i  nie w kupie ).Wynikato m.in.z gorszej możliwoÅ›ci penetracji rany podczas jej czyszczenia, gorszego przeni-kania leków (głównie przy pierwszej z wymienionych ran).Utrudniony dostÄ™p powie-trza daje wiÄ™ksze szanse bakteriom beztlenowym, które należą do bardziej zjadliwych chciaÅ‚oby siÄ™ powiedzieć  zÅ‚oÅ›liwych  bakterii (strzeżcie siÄ™ tężca, zgorzeli gazo-wej i gangreny!)SPOSÓB POST
POWANIAPierwsza sprawa  przyjrzeć się ranie.Może ona wymagać oczyszczenia, czyliprzepłukania dużą ilością wody utlenionej lub delikatnego dotknięcia gazą nasączonąw tej wodzie.Dotknięcia, nie przecierania! Pod żadnym pozorem nie dotyka się i nieprzeciera się rany, jeśli powstała ona na skutek zetknięcia ze szkłem, można po-wciskać wtedy drobiny szkła w ciało, więc poprzecinać dodatkowo nowe naczyniakrwionośne! Osobnym wacikiem (jeden raz, po czym bierze się następny wacik) dotykasię otoczenia rany, które też trzeba przemyć i osobnym  rany.Szkoły tamowania krwawienia są przeróżne; ja hołduję zasadzie kładzenia tam-ponu wprost na ranę i uciśnięcia, lecz sposób ten absolutnie nie nadaje się w wyżejwspomnianym przypadku, kiedy w ranie mogą znajdować się kawałeczki szkła.Naczas takiego opatrywania rany, jeżeli chodzi o większe naczynie krwionośne, a więcwiększy krwotok, należy założyć ucisk powyżej rany (między raną a sercem).Rany niewolno szorować, by nie wcierać w nią brudu i bakterii.Aby oczyścić ranę możliwie bez ryzyka  nabrojenia , zalecam płukanie w stru-mieniu wody utlenionej, przy jej braku  przegotowaną i schłodzoną wodą, przyczym wody naprawdę nie ma co żałować.Można ją nabrać w strzykawkę jednorazowąi skierować pod ciśnieniem na czyszczone miejsce.Jeżeli w ranie  zwłaszcza głębokiej tkwi przedmiot, który dokonał zranienia (nóż, drut, bardzo duża drzazga), abso-lutnie nie wolno go wyciągać pod nieobecność lekarza  przedmiot ów uciska naczy-nia krwionośne i póki tam tkwi, rannemu nie grozi silny krwotok.Ranę taką należyopatrywać bardzo delikatnie, nie uciskając.Jeśli wyciągnięcie jest niezbędne, trzebakoniecznie wpierw założyć ucisk ponad raną.Wracając do krwotoków: należy je tamować, jak napisałem, uciskiem na samą ranę,lecz w wypadku niemożności wykonania tego, trzeba pamiętać, że klasyczne tamowa-59Survival po polskunie polega na ucisku powyżej rany, zwłaszcza w wypadku zranienia kończyn.Opaskauciskowa nie powinna być jednak używana dłużej, niż ok.20 min w jednym ciąguczasowym, by uniknąć martwicy komórek.Zraniona część ciała powinna znalez
ć sięmożliwie wysoko  w tym celu konieczne jest odpowiednie ułożenie (posadzenie,usytuowanie) rannego.Jeśli krwawi tętnica (jasna, spieniona krew, tryskająca rytmicznie; słychać szum),jedyną radą  a mamy ułamki sekund na działanie  jest ta, by jedną ręką ucisnąćmiejsce przed raną (przypominam: między sercem a raną) palcami zaś drugiej wyszu-kać w ranie końcówkę przerwanej tętnicy, chwycić ją silnie i spróbować podwiązać.W razie silnego wykrwawienia, należy rannego ułożyć tak, by krew zbierała się jaknajbliżej głowy, a więc w pozycji leżącej, z nogami, a nawet tułowiem ułożonym napodwyższeniu.W wyniku silnego wykrwawienia, na skutek skazy krwiotocznej, deli-kwent zaczyna usypiać.Uśnięcie zazwyczaj oznacza koniec.Nie wolno dać zasnąć!Uzupełnię, że krwotoki wewnętrzne można zmniejszać poprzez schłodzenie tychczęści ciała, gdzie spodziewamy się, że występują.Opieka nad raną ma prowadzić do jej rychłego zagojenia.Wymaga to czystości,suchości i dostępu tlenu, a także słońca.Wymaga to również oszczędzania uszkodzo-nego miejsca, nie narażania go na dalsze urazy.Ale przed tym to już chroni nas ból.Natura daje nam parę sposobów na chronienie miejsc zranionych przed bakteryjnąinwazją [ Pobierz całość w formacie PDF ]