[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Rozwój osobowości uzale\
niony jestprzypuszczalnie od obu tych doświadczeń.W świecie realnym podlegamy siłom, którekształtują nasze ciała i umysły, natomiast w krainie snów, podobnie jak w trakciezabawy, mamy okazję odgrywać skutki tych sił w ró\
norodnych okolicznościach orazustalić ich stosunek do innych doświadczeń, a dzięki temu  stworzyć wszechstronny ifunkcjonalny stosunek do \
ycia.Fakt, \
e niemowlęta spędzają około dziewiętnastu godzin na dobę śpiąc i \
e ludziom wpodeszłym wieku wystarczają ju\
tylko cztery godziny snu dziennie, potwierdza rolęsnu jako czynnika integrującego doświadczenia.Przypuszczalnie treść wszystkichsnów ma swoje z
ródło w doznaniach zebranych na jawie.Helen Keller bezpośrednio pourodzeniu przeszła cię\
ki atak szkarlatyny, pozbawiający ją wzroku, słuchu orazwęchu, bardzo często miewała sny.Początkowo były to jednak czysto fizyczne iprymitywne doświadczenia, takie jak na przykład uczucie przygniatającego ją cię\
aru.Póz
niej, oddana w ręce doświadczonego nauczyciela, opisującego jej szczegółowoświat, zaczęła Helen śnić w nowych wymiarach, które jednak ograniczone były dojedynego znanego jej zmysłu  dotyku. Raz śniło mi się, \
e trzymałam w ręku perłę.Nie przypominam sobie, abym kiedykolwiek widziała prawdziwą perłę.Ta, którądostrzegałam we śnie, musiała być zatem tworem mojej wyobraz
ni.Był to gładki,cudownie uformowany kryształ.rosa i ogień, aksamitna zieleń snu, miękka biellilii".144Sny niewidomych od urodzenia pozbawione są wizji oraz fazy gwałtownych ruchówgałek ocznych.Charakteryzuje ona sny ludzi widzących.19 Jeden z niewidomych igłuchych pacjentów, któremu obce było pojęcie snu, wyjaśnił za pośrednictwemtłumacza, \
e przypomina sobie jednak, jak obudził się raz w nieukojonym smutku iprze\
ył ponownie szok spowodowany śmiercią ulubionego ptaka.Jego martwe ciałoZnalazł kiedyś w klatce.207 Subtelny związek pomiędzy wra\
eniami doznawanymi wmomencie przebudzenia oraz odczuwanymi podczas snu obrazuje najlepiej przykładgłuchoniemego mę\
czyzny, który zazwyczaj porozumiewał się językiem migowym.Kiedy śniło mu się, \
e rozmawia normalnie z innymi ludz
mi, podłączony do jego ciałaelektromiograf (aparat do rejestrowania czynności bioelektrycznej mięśni) wykazywałwystępowanie silnych prądów wytwarzanych nie w okolicy krtani, ale w palcach.Zale\
ność snów od informacji uzyskanych na jawie jest ogromna, lecz ta ostatnia niestanowi jedynego z
ródła nowych doświadczeń.Badania przeprowadzone w Australii (w1965 roku) wykazały, \
e ludzie uśpieni działaniem silnego środka uspokajającegopotrafili we śnie odró\
nić dwa ró\
ne dz
więki.Jednemu z nich towarzyszył silny szokelektryczny.Kiedy identyczne tony odegrane zostały tym samym osobom poprzebudzeniu się, wyniki elektroencefalografu wykazały, \
e mózgi ich reagowałyjedynie na dz
więki wzmocnione uprzednio szokiem elektrycznym.Eksperyment ten niepotwierdza jednak w sposób niepodwa\
alny roszczeń zwolenników metody nauczaniapodczas snu.Większość badań wykazuje zresztą, \
e uczenie się jest najczęściejograniczone do tych okresów, w których poddany eksperymentowi zaczyna odczuwaćsenność i znajduje się na granicy snu.Widoczne zró\
nicowanie reakcji uzale\
nione jestprzypuszczalnie od rodzaju snu, w jakim znajduje siÄ™ osoba w danym momencienauczania.247ZasypiajÄ…c przechodzimy przez cztery wyraz
ne etapy snu ortodoksyjnego i w miarę ichnastępowania coraz trudniej jest nam obudzić się.Póz
niej, od momentu rozpoczęciasię fazy gwałtownych ruchów gałek ocznych, następują gwałtowne zmiany jakościowe.Napięcie mięśni opada nagle i ciało wiotczeje, odruch kręgosłupowy zanika i ustajenawet chrapanie.W miarę wzrostu aktywności mózgu następuje spadek wra\
liwościorganizmu.49 Najdalej posunięty zanik reakcji fizycznych występuje przypuszczalniepodczas fazy snów świadomych.Przebudzenie osoby znajdującej się w tym stanie jestbardzo trudne i nie ma dotąd zapisu snu świadomego, który zawierałby bodz
cezewnętrzne na tej samej zasadzie, na jakiej zawierają je sny przedświadome.Wydaje sięzatem, \
e w sytuacji, w której zdajemy sobie sprawę z tego, \
e śnimy, jesteśmy wstanie nieomal całkowicie uwolnić się od ograniczeń ciała.Istnieją niezliczone opowiadania o przypadkach, w których osoby śpiące uzyskiwałyinformacje, których nie mogły otrzymać w \
aden normalny sposób.Montague Ullmanoraz Stanley Krippner z Laboratorium Snów im.Majmonidesa w Nowym Jorku usiłowalizbadać taką mo\
liwość obiektywnie [ Pobierz całość w formacie PDF ]