[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po raz pierwszy użyto tego określenia w latach '30, dla określenia systemu politycznego ówczesnych Włoch.Później pojęcie to zostało zastąpione przez Karla Poppera pojęciem społeczeństwa zamkniętego w ramach jednego państwa.Społeczeństwo trybalistyczne społeczeństwo zamknięte.Definicja totalitaryzmuTotalitaryzm tendencje, poglądy, ruchy polityczne i instytucje mające ambicje całkowitego, czyli totalnego podporządkowania społeczeństwa państwu i gruntownej zmiany zarówno społecznych porządków, jak i samego człowieka.Wspólną cechą wszystkich koncepcji totalitaryzmu jest totalność władzy politycznej, wynikająca z przyjętej ideologii.Friedrich i Brzeziński - cechy charakterystyczne totalitaryzmu:Pierwsza próba określenia cech charakterystycznych totalitaryzmu została dokonana przez Brzezińskiego i Friedricha w latach '50.lMonopol oficjalnej ideologiillMonopol jednej, masowej partiillTerrorystyczna kontrola policyjnallMonopol środków masowej komunikacjillMonopol wszystkich środków przemocyllMonopol centralnie sterowanej gospodarki (planowanie i kierowanie centralne)lPolska spełniała wszystkie wymienione wymogi.Koncepcja ta spotkała się z dużą krytyką, gdyż spod tych cech wyłamywały się np.Niemcy okresu Hitlera - gospodarka tam była kapitalistyczna.Krytyka:Sartori (za: „Teoria demokracji”)System totalitarny to taki system, gdzie występujelTotalna rola ideologii jako religii państwowejllDążenie do upaństwowienia społeczeństwa obywatelskiegollNieograniczona arbitralność władzyllCentralna rola partii rządzącejl„Totalitaryzm jest skrajną formą dyktatury”Typologia Hannah Arendt (za: „Korzenie totalitaryzmu” - 1983)Krytycznie odnosi się do typologii Friedricha - Brzezińskiego.Przyjmuje tezę, że totalitaryzm jest cechą i formą państwa.Jest to również ruch polityczny (i ideologiczny).Cechy:lCharakteryzuje się szczególną rolą propagandyllMasowość organizacji sterującej społeczeństwemllSpecyficzny status przywódcy politycznego, którego wola jest najwyższym prawemlW tym ujęciu cechami państwa totalitarnego są:lWspółwystępowanie 2 źródeł władzy (monopartii i państwa), co prowadzi do występowania w takim państwie dwóch rodzajów rządów rządu pozornego i rządu rzeczywistegollDublowanie się stanowisk politycznychllBezkształtność (hybrydalność) systemu politycznego.System źle poddający się analizie z zewnątrzllPosługiwanie się terrorem jako metodą rządzeniallSpecyficzna rola tajnej policji, która posługuje się kategorią „wroga obiektywnego” np.wróg klasowy; kategorią „potencjalnego przestępcy” jeśli ktoś ma niewłaściwe pochodzenie, wówczas jest „niepewny” polityczniellWystępowanie ideologii dążącej do przekształcenia natury człowieka (jego osobowości)lTworzenie partii politycznych jako reprezentacji politycznych interesów obywateliPytanie: jakie społeczne warunki muszą zaistnieć, aby mogły powstać partie polityczne?Teoria reprezentacji politycznejTeoria ta posługuje się jedną podstawową tezą dotyczącą tworzenia się partii politycznych.Przyjmuje się, że partie polityczne (jako reprezentanci interesów grupowych) pojawiają się wtedy, gdy społeczeństwo uświadamia sobie fakt, iż różnice interesów można rozwiązywać nie tylko na drodze konfliktowej, ale również poprzez osiąganie konsensu.Operacjonalizując to ogólne założenie, przyjmuje się że w Europie źródłem strukturacji interesów grupowych i reprezentowanie ich w postaci partii politycznych były 4 podstawowe rodzaje podziałów społecznych:lOpozycja Kościół - Państwo konflikty dotyczące zakresu władzy w procesie laicyzacji społeczeństw europejskich [ Pobierz całość w formacie PDF ]